Στα δυτικά του νομού Αχαΐας, 34χλμ. από την Πάτρα και 12χλμ. από την Κάτω Αχαΐα, σε ύψωμα του όρους Μόβρης μετά το χωριό Πετροχώρι βρίσκονται 2 σημαντικά αξιοθέατα του νομού. Ένας πανέμορφος βυζαντινός ναός και ένα κρυφό σχολειό! Ο Άγιος Δημήτριος Μπάδα, άλλοτε καθολικό μονής του 12ου αιώνα και σήμερα μετόχι της Μονής Μαρίτσας στην οποία ανήκει και η έκταση των 3.000 τ.μ. που περιβάλλει το μνημείο.
Άγιος Δημήτριος Μπάδα:
Πρόκειται για μονόχωρο ναό στον τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο και μεταγενέστερο νάρθηκα προσκολλημένο στην δυτική κεραία. Χαρακτηριστικό της τοιχοποιίας της αρχικής οικοδομικής φάσης, που μπορεί να αναχθεί στο τέλος του 12ου/ αρχές του 13ου αιώνα και εντοπίζεται στην ανατολική και νότια πλευρά, είναι ο άφθονος κεραμοπλαστικός διάκοσμος. Η βόρεια κεραία κατέρρευσε, πιθανόν μετά από σεισμό, μαζί με τον τρούλο τον 18ο αιώνα και τα τμήματα αυτά του ναού ανακατασκευάστηκαν το 1750 σύμφωνα με σωζόμενη επιγραφή. Τότε προστέθηκε ο νάρθηκας και διακοσμήθηκε το μνημείο με λαϊκότροπες τοιχογραφίες, έργο του Νεζερίτη ζωγράφου Ανδρέα. Το εικονογραφικό πρόγραμμα είναι το καθιερωμένο. Τεχνοτροπικά οι τοιχογραφίες ανήκουν στο αντικλασικό ρεύμα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής που απαντάται στα πελοποννησιακά μνημεία τον 18ο αιώνα και χαρακτηρίζεται από σχηματοποίηση, στείρα μίμηση παλαιών προτύπων, επίπεδες μορφές με έντονα περιγράμματα και φωτεινά χρώματα.
Το κρυφό σχολειό:
Όταν ακούς τις λέξεις «κρυφό σχολειό», το μυαλό σου πάει αυτόματα σε έναν χώρο ο οποίος βρίσκεται σε κάποια σπηλιά, στην σοφίτα μιας εκκλησίας ή, τέλος πάντων σε ένα μέρος με πολύ χαμηλό φωτισμό, μυστηριακή ατμόσφαιρα και, ένα τσούρμο παιδιά να μαθαίνουν γράμματα από έναν –συνήθως- παπά. Και δεν θα έχεις άδικο γιατί αυτό ακριβώς αυτό ήταν το κρυφό σχολειό. Σύμφωνα με τους θρύλος και τις ιστορίες, οι Οθωμανοί απαγόρευσαν την εκμάθηση των Ελλήνων διότι γνώριζαν ότι αν ένας λαός είναι αγράμματος, υποδουλώνεται ευκολότερα.
Βίντεο: Kostas Gertzos
Πηγή: My map and his backpack
